'Montessori College Oost' Amsterdam


Herman Herzberger

'Montessori College Oost' Amsterdam zicht op gebouw (vergrote weergave in fotogalerij)

Foto's: Architectuurstudio Herman Herzberger, Anne Malliet, Sofie Bullynck

  • 'Montessori College Oost' Amsterdam zicht op gebouw
  • 'Montessori College Oost' Amsterdam
  • 'Montessori College Oost' Amsterdam centrale circulatie ruimte
  • 'Montessori College Oost' Amsterdam centrale circulatie ruimte
  • 'Montessori College Oost' Amsterdam Functionele tribunne die de verdiepingen verbind
  • 'Montessori College Oost' Amsterdam de tribunne als ontmoetingsplaats tussen twee niveaus
  • 'Montessori College Oost' Amsterdam visuele relaties tussen verdiepingen
  • 'Montessori College Oost' Amsterdam snede
  • 'Montessori College Oost' Amsterdam plan gelijkvloerse verdieping
  • Status:

    Realisatie

  • Onderwijsniveau:

    Hogeschool

  • Adres:

    Polderweg 3, 1093 Amsterdam


De school als sociale ruimte

Het Montessori College Oost is een secundaire school waar 1200 tot 1600 scholieren met meer dan 56 verschillende nationaliteiten schoollopen. Velen onder hen hebben aanpassingsproblemen en zijn weinig gemotiveerd, ondermeer omdat ze weinig tot geen Nederlands spreken. Daarom werd door de architect geprobeerd de omstandigheden om les te geven zo uitnodigend mogelijk te maken. De natuurlijke biotoop van de leerlingen uit het secundair onderwijs is de stad, waar ze vrij kunnen rondhangen met hun vrienden. De ruimte in de school werd zodanig georganiseerd dat het associaties met de stad oproept, een divers aanbod van plaatsen waar je kunt rondhangen, samenkomen en elkaar ontmoeten.

De klaslokalen werden geconcentreerd in twee lange rechthoekige bouwvolumes. Deze twee klassenblokken zijn ten opzichte van elkaar een halve verdieping verschoven (split level). Dit versterkt het verschil tussen de verschillende verdiepingen en veroorzaakt een betere verbinding tussen verschillende delen van de school met verschillende mogelijke routes in plaats van één centraal trappenhuis. Het verbetert bovendien de visuele relaties tussen de verschillende verdiepingen. Passerelles, trappen en tribunes verbinden beide klassenblokken met elkaar. Op elke verdieping bevindt zich een brede galerij met uitzicht op de gemeenschappelijke hal die toegang geeft tot de verschillende lokalen. In de balustrade van de galerijen zitten klaptafeltjes ingewerkt als individuele werkplekken voor de leerlingen. De tribunes tussen de verschillende verdiepingen zijn heel breed gemaakt om er, als in een amfi theater, les te kunnen geven buiten het klaslokaal. Ook kan er in de pauze afgesproken worden met vrienden, net zoals trappen in een stad de geliefde plaatsen zijn als informele zitplaatsen.

Naast de klaslokalen werd zoveel mogelijk ruimte samengevoegd tot een open stedelijke ruimte. De gemeenschappelijke ruimte is op die manier één grote ruimte, en niet opgesplitst in compartimenten. Het resultaat is een lang plein dat tussen de twee klassenblokken ligt. De hal vormt tegelijk de interne circulatieruimte waar gemeenschappelijke voorzieningen als toiletten, omkleedruimtes, koffiehoeken te vinden zijn. Deze sociale ruimte heeft het karakter van een straat, maar een straat die het gemak van circuleren combineert met een aantal interessante ruimtes waar leerlingen langskomen en verblijven tussen en na de lessen. Tijdens het veranderen van klaslokaal, gaan de leerlingen zich niet als nomaden door het gebouw bewegen maar worden ze uitgenodigd om de interne straat, hun territorium, te bezoeken. Dit collectieve gebied is open en zoveel mogelijk transparant gehouden en kan in zijn geheel overzien worden op enkele strategische posities. Door de ruimtelijke opzet kan dus met minimale middelen toezicht gehouden worden.

Door het scheppen van een ruimtelijke openheid wordt sociale interactie mogelijk gemaakt en gestimuleerd. Het resultaat is een ‘hangparadijs voor jongeren’ waar sociale contact onderdeel van de vorming is. De gangen, pleinen en trappen zijn niet enkel verkeersruimtes maar zijn evenzeer sociale ruimte en onderwijsruimte voor individueel of collectief gebruik.