De school als ontwerpopgave


De school als ontwerpopgave

Schoolarchitectuur in Vlaanderen 1995-2005

 

Auteur: Maarten Van Den Driessche, Bart Verschaffel, Guy Châtel, Christophe Van Gerrewey, Tijl Vanmeirhaeghe.

Jaartal: 2006

Uitgever: A&S Books & De Vlaamse Gemeenschap / Team Vlaams Bouwmeester

ISBN: 9076714312


De institutionele context van de scholenbouw in Vlaanderen/ De school als apparaat. Een kleine geschiedenis van het schooltraktaat/Literaire Schoolherinneringen/ Schoolarchitectuur als ontwerpopgave/ Recente schoolarchitectuur in Vlaanderen : vijftien projecten/...

Vandaag staat de scholenbouw terug op de agenda. De Vlaamse Gemeenschap leidt een grote bouwcampagne in. Daarbij stelt zich echter niet alleen de vraag hoe we een ambitieuze bouwcampagne aanpakken en financieren. Op de agenda staat ook en allereerst de vraag: welke school moeten we bouwen? Wie weet wat een school is? Wat heeft de architectuur over de school te zeggen, en wat mag men van de architectuur verwachten? De school als ontwerpopgave. Schoolarchitectuur in Vlaanderen 1995-2005 is de eerste studie over Scholenbouw in Vlaanderen sedert Van Bogaerts Logica en Actie in de Scholenbouw uit 1972. Het boek geeft vooreerst het kader aan van de scholenbouw in Vlaanderen en schetst een historisch perspectief. De politieke en institutionele geschiedenis van de scholenbouw verheldert immers hoe het bestaande architectuurpatrimonium en de schoolsites zich gevormd hebben. Vervolgens wordt het architectuurdiscours over scholenbouw zoals zich dat vanaf de negentiende eeuw heeft ontwikkeld besproken. De studie van deze architectuurtraktaten is verhelderend omdat ze een aantal vooronderstellingen en automatismen van de scholenbouw blootlegt. De geldende wet- en regelgeving inzake scholenbouw past dit discours toe. Een intermezzo met een voorstelling en een bespreking van literaire tekstfragmenten leidt naar het derde hoofdstuk waarin het basisinzicht van deze studie theoretisch geformuleerd wordt. Tegenover de opvatting van de school als ‘aangepaste leeromgeving’ wordt het model gesteld van de school als een ideale gemeenschap gewijd aan de studie, die samenwoont in een enigszins afgezonderde, eigen Wereld. Vervolgens wordt een reeks van vijftien recente architectuurprojecten en realisaties in Vlaanderen voorgesteld en uitebreid besproken. Deze projecten worden visueel gedocumenteerd. Deze projecten tonen dat in de schoolarchitectuur een beleving- en betekenisdimensie schuilt die de pure ‘bruikbaarheid’ of ‘aangepastheid’ verre overstijgt.

Bij het boek is een inlegkatern gevoegd met Aanbevelingen bij de inhaaloperatie scholenbouw.

Dit boek steunt op lopend onderzoek naar semi-publieke architectuur en naar schoolarchitectuur in het bijzonder, dat binnen de Vakgroep Architectuur & Stedenbouw van de Universiteit Gent gevoerd wordt. In de loop van 2005 en 2006 hebben de Minister van Cultuur van de Vlaamse Gemeenschap en Vlaams Bouwmeester Marcel Smets hiervoor een onderzoeksopdracht verleend. Dit boek verwerkt mede de tekst van het rapport neergelegd bij de Vlaamse Bouwmeester in juni 2006.